Trước mùa giải 19/20, một huấn luyện viên ít tên tuổi người Mỹ trong giới túc cầu - Jesse March được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của câu lạc bộ Red Bull Salzburg. Sinh năm 1973 ở Wisconsin, Jesse bắt đầu sự nghiệp bóng đá của mình là một cầu thủ chơi ở giải nhà nghề Mỹ MLS, trước khi ông bước tiếp theo đuổi sự nghiệp huấn luyện viên ở cùng giải đấu, ông tham gia vào ban huấn luyện New York Red Bulls năm 2015.
Sự nghiệp huấn luyện của Marsch ở châu Âu bắt đầu ở mùa giải 2018/19 khi ông trở thành trợ lý huấn luyện viên của Ralf Rangnick ở RB Leipzig. Mùa giải 2019/20, ông rời Saxony- trụ sở câu lạc bộ để thay thế cho Marco Rose trong vai trò huấn luyện viên trưởng của câu lạc bộ Red Bull Salzburg ngay trong mùa giải này. Marsch không chỉ được biết đến với khả năng chiến thuật đặc biệt mà còn thế mạnh quản lý nhân sự của mình. Trên hết, ông là huấn luyện viên Bắc Mỹ đầu tiên huấn luyện một đội bóng chinh chiến ở đấu trường đỉnh cao nhất châu Âu UEFA Champions League.
Triết lý của Marsch đã được định hình tốt lên phong cách chơi bóng của Red Bull, cụ thể ông nhấn mạnh vào chủ nghĩa tập thể, kiểm soát chiều dọc sân, chiếm ưu thế, tập trung và chuyển trạng thái và gây áp lực với cường độ cao. Trong mùa giải này, Salzburg đã sử dụng 3 sơ đồ khác nhau là 4-2-2-2, 4-3-1-2, và 5-2-1-2 phụ thuộc vào cấu trúc đội hình của đối thủ nhưng dù đá sơ đồ nào thì khi vào trận đều giống nhau ở cường độ và nguyên tắc trong phòng ngự/ khi gây sức ép.
Salzburg sớm thống trị giải đấu trong mùa giải này với những kết quả tốt và trở thành một hiện tượng đáng chú ý ở Champions League nhưng cũng đã có những kết quả không được khả quan trong những tháng gần đây. Lý do quan trọng nhất cho sự đi xuống của họ chính là họ đã bán Erling Halland cho Borussia Dortmund và Takumi Minamino cho Liverpool trong thị trường chuyển nhượng mùa đông vào tháng Giêng. Marsch bắt buộc phải thích nghi với điều này và điều chỉnh lại để có thể tìm lại một sự cân bằng mới cho đội bóng của mình để chơi với khả năng mà họ đã làm ở giai đoạn nửa đầu mùa giải.
Triết lý của Jesse March được tóm tắt lại khi mà ông chia sẻ trong buổi hội thảo cùng với Beyond Pulse
Tạo áp lực và kiểm soát không gian
Triết lý của Red Bull được biết đến với sự chính xác, cường độ mạnh, và gây khả năng pressing hiệu quả với sự tập trung cao vào việc có lợi thế trong quá trình chuyển đổi trạng thái. Bản thân Jesse Marsch cũng đã giải thích cách pressing của đội là theo "định hướng bóng", có nghĩa là trong phòng ngự họ sẽ định hướng quả bóng và làm thu hẹp lại phạm vi của quả bóng, kiểm soát không gian chung trong tập thể và thu hẹp cấu trúc đội hình. Mục đích của việc đó là có thể chủ động măc dù bạn đang ở trạng thái không bóng bạn. Bạn vẫn có thể quyết định/ kiểm soát trận đấu bằng cách ép đối thủ vào vùng không gian mà bạn muốn họ ở đó.
Tổng thể trong việc phòng ngự, có một vài điểm tham chiếu để thích ứng với tập thể và sự ưu tiên, điều này đã được nhắc đến bởi một huấn luyện viên nổi tiếng thế giới- Arrigo Sacchi:
- Vị trí của quả bóng
- Đồng đội
- Cầu thủ đối phương
- Không gian
Riêng trong cấu trúc đội hình cầu thủ có những hành động tham chiếu như sau:
- Tấn công để giành lại bóng/ tạo áp lực
- Chặn các đường chuyền (đây là một cách lý tưởng trong việc giành lại bóng một cách "gọn gàng" và nó sẽ gây ra ít sự hỗn độn khi bắt đầu chuyển trạng thái)
- Bao quát đồng đội- cục bộ hoặc không gian bóng
- Bao quát cầu thủ đối phương (ngăn chặn các sự lựa chọn chuyền bóng)
Bằng cách này hay cách khác, thì đội bóng luôn luôn áp đặt các hành động tham chiếu này trong suốt giai đoạn phòng ngự, nhưng điều mà đội bóng có thể phân biệt được các hành động đó chính là sự ưu tiên của họ chọ cho hành động tập thể và cá nhân. Phong cách chơi bóng của Red Bull ảnh hưởng nặng nề bởi triết lý của Helmut Groß và Ralf Rangnick, những người thầy có một tư duy chiến thuật cống hiến, chiếm ưu thế quả bóng, không gian và đồng đội, quay trở lại hành động cố gắng giành lại bóng/ tạo áp lực càng sớm càng tốt, bao quát được sự di chuyển của đồng đội cũng như hành động của đối phương để có thể chặn được các đường chuyền tiềm năng. Như đã đề cập ở phía trên, tất cả cấu trúc phòng ngự đều bao gồm các điểm tham chiếu đó bằng cách này hay cách khác và thậm chí các trường hợp định hướng bóng cũng đều phải có chuỗi kèm người (tùy tình huống bóng), ví dụ như tạo ra áp lực giả về phía cầu thủ không bóng, nơi mà đội bóng có thể chặn hết các sự lựa chọn chuyền bóng, tình huống này tạo ra pha kèm người liên quan đến định hướng bóng.
Mội lối chơi tập thể ở đây là toàn đội tổ chức pressing trong khi vẫn có thể kiểm soát không gian liên quan bóng, nó đã giải thích được khái niệm "định hướng bóng" được sử dụng bởi Marsch. Tuy nhiên, để mà có thể tạo ra một thế trận pressing, bạn phải tấn công đối phương ngay cả khi không có bóng. Do đó liên quan đến bóng, đội pressing phải liên tục tạo ra những cấu trúc kiểm soát không gian, lựa chọn chuyền bóng, tiếp cận được đường chuyền bóng tiềm năng kế tiếp của đối thủ, để mà giành lại quyền kiểm soát bóng. Để gây áp lực đạt được sự hiệu quả, việc di chuyển khối đội hình một cách có hệ thống dựa trên điểm bóng và kiểm soát không gian thôi là chưa đủ. Đội bóng còn phải có những pha phát động thật sự rõ ràng rõ ràng, ví dụ kích hoạt vùng không gian gây áp lực, khu vực mà đội bắt đầu có lợi thế khi phòng ngự và tấn công đối thủ.
Sự phát động bóng có thể thay đổi phụ thuộc vào hành động cụ thể của đối thủ hoặc các tình huống đoạt lại bóng tiềm năng, nơi mà cầu thủ phải đưa ra quyết định. Sự phát động này có thể được kích hoạt khi mà cầu thủ có thể nhận ra đường chuyền tệ hoặc đối thủ đang ở vị trí không tốt. Nó có thể được sử dụng như các pha phát động hiệu quả bởi các tình huống không thể kiểm soát xảy ra từ khoảnh khắc đó. Ví dụ, một trường hợp phổ biến trong các pha phát động gây áp lực đó là có thể thay đổi đường chuyền từ vị trí gần trung vệ đến các vị trị bóng xa hàng trung vệ. Trong khi bóng hướng tới các vị trí đó, những cầu thủ gần với vị trí tiềm năng mà cầu thủ đối phương nhận bóng do đó có thể "tấn công" anh ta và giảm thời gian cầm bóng của cầu thủ đó, buộc anh ta phải rơi vào tình huống khó xử lý. Cũng trong tình huống đó, trong khi bóng đang di chuyển, cầu thủ ở gần đó gây áp lực lên cầu thủ có khả năng nhận bóng trong đường chuyền đó, có thể ngăn chặn đường chuyền trước khi bóng đến chân và giảm khoảng cách của mình đến đối phương mà còn giảm thời gian cho đối phương đưa ra các quyết định đúng đắn.
"Đườngng biên là hậu vệ tốt nhất"
Pep Guardiola
Ép buộc đối phương di chuyển đến khu vực nơi mà bạn và cả đội có thể gây ra những chuyển biến khó khăn hơn cho đối phương, điều đó là để bẫy đối thủ và có khả năng cao giành lại quyền kiểm soát bóng- nó được gọi là bẫy áp lực (pressing trap). Bẫy pressing có thể được tạo ra ở khu trung tâm với một ví dụ là RB Leipzig của Julian Nagelsmann khi tạo áp lực ở khu vực cao trên sân. Một ví dụ khác là các đội bóng của Pep Guardiola người luôn tạo ra bẫy áp lực ở hai bên sườn. Bản thân Guardiola cũng nói rằng đường biên đóng vai trò như một hậu vệ phụ, buộc đối thủ phải rơi vào tình thế tồi tệ hơn vì không gian thi đấu bị hạn chế.
Salzburg trong cấu trúc 4-3-1-2 đối đầu với 4-3-3 của Liverpool
Khi Salzburg đối đầu với Liverpool ở Champions League tại Anfield vào tháng 10, 2019, họ đã sử dụng sơ đồ 4-3-1-2. Như trong bức hình được thể hiện, mục đích của nó là để kiểm soát khu vực trung tâm. Bằng cách duy trì trạng thái pressing hướng đến quả bóng, họ có thể buộc Liverpool phải đẩy bóng ra hai biên. Cấu trúc này mặc dù bản thân nó đôi khi không đạt được mục đích tuy nhiên trong suốt trận đấu, các cầu thủ vẫn luôn duy trì sự chắc chắn, khoảng cách hẹp theo đường chéo, trục dọc và trục ngang. Điều này cũng cho phép họ tiếp cận đối phương đồng thời kiểm soát không gian. Điều này có nghĩa là Salzburg đang cố gắng điều khiển trực tiếp hướng tấn công của Liverpool với mục đích dự đoán và cuẩn bị hiệu quả cho kế hoạch pressing.
Như hình trên hai cặp tiền đạo của Salzburg tại trung tâm cho phép họ giữ cự ly đội hình, chiều cao sân và gia tăng áp lực lên 2 cặp trung vệ khiến họ bị chia rẽ. Đồng thời, số 10 kiểm soát khu vực trung tâm và duy trì hướng tiếp cận đến các lựa chọn chuyền bóng của đối phương. Hai số 8 sẽ ở vị trí hai bên hành lang trong, ví trí dễ dàng tiếp cận được với hai hậu vệ cánh của Liverpool trong khu vực rộng. Từ đó họ có thể pressing theo đường chéo và các cầu thủ khác sẽ tịnh tiến theo hướng bóng.
Written by Hieu Chels
Comments